Το μελισσόχορτο ή μελισσοβότανο είναι ένα φυτό που χρησιμοποιείτο απο τα πανάρχαια χρονια. Λέγεται και φυτό της μακροζωίας. Τα άνθη του είναι ιδιαίτερα πλούσια σε νέκταρ. Αυτό έκανε τις μέλισσες να το αγαπήσουν ιδιαίτερα, εξού και το όνομα του, «μελισσόχορτο». Το μελισσόχορτο ήταν το αγαπημένο βότανο των μελισσοκόμων.
Λέγεται ότι ο Καρλομάγνος διέταξε την καλλιέργειά του στους κήπους των μοναστηριών. Τον 16ο αιώνα, ο Ελβετός αλχημιστής Παράκελσος το ονόμασε «ελιξήριο της ζωής». Τον 17ο αιώνα οι Καρμελίτες μοναχοί έφτιαξαν το ρόφημα «eau de melissedes carmes» αναμειγνύοντας μελισσόχορτο με κορίανδρο, φλούδες λεμονιού, κανέλλα, γαρύφαλλα και μοσχοκάρυδο για να ανακουφιστούν από τους πονοκεφάλους αλλά και για μακροζωία. Είχε πάρα πολλές χρησιμότητες.
Ο Διοσκουρίδης πρότεινε φύλλα μελισσόχορτου για τις πληγές και πρόσθετε το φυτό στο κρασί για να θεραπεύει διάφορες ασθένειες. Ο Πλίνιος χρησίμοποιούσε το μελισσόχορτο για να σταματά τις αιμορραγίες. Κατα το 10ο Αιώνα, οι Αραβες γιατροί συνιστούσαν το μελισσόχορτο γα την αντιμετώπιση του άγχους και της νευρικότητας.
Χαρακτηριστικά: Το μελισσοχορτο ή βαλσαμο ανήκει στην οικογένεια της μέντας. Το ύψος του φτάνει στους 60-120 (αναλόγως περιοχής) πόντους. Τα φύλλα του έχουν μια χαρακτηριστική μυρωδιά λεμονιού που σχετίζεται με την μέντα. Το σχήμα των φύλλων του είναι ωοειδή και οδοντωτά. Αναπτύσσεται με σπόρους που φυτέυονται την Άνοιξη. Αγαπά τα καλά αρδευόμενα και μερικώς σκιερά εδάφη. Η συλλογή των φύλλων του που προορίζονται για ιατρική χρήση πρέπει να γίνεται πρίν απο την άνθιση των φυτών . Το φυτό ανθίζει συνήθως το Καλοκαίρι με χαρακτηριστικά μικρά άσπρα άνθη γεμάτα νέκταρ.
Μερικές απο τις ιδιότητές του :
- Το μελισσόχορτο περιέχει πολυφαινόλες: Οι πολυφαινόλες είναι αντιοξειδωτικές ουσίες που βοηθούν στην καταπολέμηση των βακτηρίων , τα οποία προκαλόυν μολύνσεις , όπως ο στρεπτόκοκκος και τα μυκοβακτηρίδια.
- Περιέχει έπισης ευγενόλη : Η ευγενόλη είναι μια αρωματική ουσία-έλαιο. Χρησιμοποιείται ως αρωματική ουσία σε διάφορα προιόντα όπως: καραμέλες, αφεψήματα και φαγητά (π.χ. Σε παγωτά). Ιδιαίτερη είναι η χρήση του στην αρωματοθεραπεία ως αιθέριο έλαιο.
- Συγχρόνως , έχει θεραπευτικές ιδιότητες αφου είναι ένα φυσικό αναισθητικό που βοηθά στην αντιμετώπιση του πόνου των τραυμάτων.
- Το φυτό έχει αντιβιοτική δράση και βοηθά στην αντιμετώπιση του έρπητα του στόματος. Στη Γερμανία, το εκχύλισμα μελισσόχορτου είναι ένα απο τα βασικά συστατικά που περιέχονται στις αλοιφές, οι οποίες προορίζονται για την θεραπεία των ερπήτων του στόματος.
- Το έλαιο επίσης έχει ηρεμιστικές ικανότητες. Το εκχύλισμα του φυτού δρα ως αναστολέας της GABA τρανσαμινάσης με τον οποίο συσχετίζονται οι επιδράσεις του άγχους. Η κύρια ένωση που προκαλει αγχωλυτική δράση είναι το ροσμαρινικό οξύ. Το ροσμαρινικό οξύ είναι μια φοβερά αντιοξειδωτική ένωση η οποία βοηθά στην μείωση των ελευθέρων ριζών στο αίμα, συντήνοντας στην αποτροπή δημιουργιας καταστάσεων όπως την αρτηριοσκλήρυνση και καρκίνο.
- Το μελισσόχορτο χρησιμοποιείται και ως εντομοαποθητικό. Τρίβοντας φύλλα μελισσόχορτου στο δέρμα, είναι ένας εύκολος και οικονομικός τρόπος απώθησης των κουνουπιών.
- Το βότανο δρα ως αναλγητικό σε διαφόρων ειδών πόνους . Πόνο δοντιών , κοιλιακό ακόμα και εμμηνορησιακό , ανακουφίζοντας ακόμα και τις προεμμηνοροικές κράμπες.
- Τέλος το βότανο αποτελέι καλό χωνευτικό . Το μελισσόχορτο ανακουφίζει τον λείο μυικό ιστό της πεπτικής οδού , έτσι προστατέυει απο τα συμπτώματα της κακής χώνευσης .
- Μελετάται και η δράση του στην λειτουργία του θυροειδή αδένα .
Σύμφωνα με έρευνες που αναρτίθηκαν στο περιοδικό «Endocrinology», παρατηρείται ότι το φυτό παρουσιάζει αντιθυρεοτροπική δραστηριότητα , καθιστώντας δυνατή τη χρήση του στη θεραπεία της νόσου Graves ή στον υπερθυροειδισμό.
Εν κατακλείδι , το μελισσόχορτο και γενικά τα βότανα δρούν ευεργετικά στη ζωή μας . Είναι Ενας οικονομικός τρόπος εξισσορρόπησης της υγείας. Είναι το «ελιξήριο ζωής» που μας προσφέρθηκε απλόχερα απο τον Θεό . Ας το προσαρμόσουμε στη ζωή μας λοιπόν.
BSc Διαιτολογία και διατροφή, BSc General Nursing, I.F.B.B.nutrition.
